Tôn Tử nói: Trong khi dùng binh, chủ tướng phải tuân theo lệnh của lãnh quốc quân, chiêu mộ dân binh, lập thành quân đội. Không được dựng doanh trại ở những vùng đất khó đi lại, ở vùng đất thông thoáng thì phải kết giao nước láng giềng, không được dừng quân ở những nơi không có nước - cây cỏ lương thực, khi vào vùng đất hiểm trở thì phải khéo léo nghĩ ra mưu kế, còn nếu vào “vùng đất chết” thì phải quyết chiến. Có những con đường không nên đi, có những kẻ địch không nên đánh, có những toà thành không nên tấn công, có những vùng đất không nên tranh giành và có những mệnh lệnh quốc vương không nên tuân theo.
Vì vậy, tướng soái phải có đủ tinh thông để vận dụng một cách linh hoạt thì mới được gọi là biết cách dùng binh. Nếu tướng soái không biết vận dụng phép dụng binh một cách linh hoạt thì cho dù có nắm chắc địa hình thì cũng không thể giành thắng lợi được. Chỉ huy quân đội, nếu không linh hoạt thì mặc dù tướng sĩ rất giỏi cũng không thể phát huy hết được sức mạnh chiến đấu của quân đội.
Một tướng lãnh giỏi, khi suy nghĩ về một vấn đề nào đó thì họ luôn tính đến cả 2 mặt lợi và hại. Trong trường hợp có lợi thì phải tính đến cả đểu kiện bất lợi để có biện pháp xử lí kịp thời; trong trường hợp bất lợi thì cũng phải đề cấp đến những điều kiện có lợi có như vậy sự việc mới được tiến hành một cách thuận lợi. Vì vậy, muốn các nước chư hầu khuất phục thì phải dùng những sự việc họ sợ để uy hiếp họ. Muốn làm cho các nước chư hầu mải mê lo chuyện ứng phó thì phải sửng dụng những việc mà họ không thể không làm để thôi thúc họ. Muốn các nước chưa hầu quy phục thì phải thu hút học bằng những lợi ích nhỏ nhoi nào đó.
Như vậy thuật dụng binh là ở chỗ không được hy vọng kẻ địch không đến mà phải dựa vào sức của mình để chuẩn bị chu đáo, sẵn sáng ứng phó. Không nên nghĩ rằng kẻ địch không tấn công mà bản thân phải có kế làm cho địch không thể tấn công mình được.
Một vị tướng lĩnh luôn phải đối mặt với 5 nguy cơ do những nhược điểm trong chính tính cách của họ gây ra, đó là:
- Hữu dũng vô mưu: Chỉ biết liều mạng rất có thể bị giết.
- Nhút nhát: Tham sống sợ chết khi lâm trận có thể sẽ bị bắt làm tù binh.
- Nóng vội: Nổi cáu rất có thể sẽ bị kích động.
- Liên khiết háo danh: Không chịu nổi nỗi nhục.
- Quá nhân từ: Quá yêu thường dân chúng thì sẽ dễ mắc phải phiền phức khi phải cố gắng bảo vệ dân chúng.
Năm nguy cơ trên là những sai lầm mà một vị tướng dễ mắc phải và nó cũng là mối nguy hại trong quá trình dụng binh. Binh lính bị tiêu diệt, tướng bị giết cũng là do 5 nguy cơ này. Đây là điều mà bất kì một vị tướng nào cũng phải nhận thức được.
